Kauçuk Nedir?
Tropikal bölgelerde yetişen ve süt kıvamında beyaz bir sıvı veren ağaç ve bu salgının pıhtılaşmış esnek hamuru. Daha başka bitki türlerinden elde edilen buna benzer maddelere de kauçuk adı verilir. Kauçuk sözü Amazon yerlilerin dilinde “ağlayan ağaç" anlamına gelir.
Doğal Kauçuk Nedir?
kauçuk Doğal kauçuk, kauçuk ağacının kabuğu çizilerek sızdırılan sütsü kıvamda bir hidrokarbürdür. Formulü (C5 H8) olan poliizopren cinsinden bu maddenin ortalama molekül kütlesi 200.000 ile 300.000 arasındadır. Yapım yöntemine bağlı olarak renksiz ya da sarımtrak yarısaydam bir görünümde olur. Oksijenin etkisi ile izopren zinciri birçok yerden koparak daha küçük parçalara bölünür, buda onun esnekliğini ve direncini yok eder.
Ham kauçuk olduğu gibi bırakılırsa biçimsizleşeceğinden kükürtle işlenip sağlamlaştırılır. 1840’ta Charles Goodyear’ın bulduğu kükürtleme işlemi, hidrokarbon zincirlerini kükürt atomlarıyla birbirine bağlamaya dayanır ve zincirlerin birbiri üstünden kaymasına engel olarak kauçuğun esnekliğini arttırmaya yarar. Kükürtleme oranı yüksek tutulursa köprü bağlantıları artacağından kauçuğun esnekliği yavaş yavaş azalır. Kükürt oranı yüzde 32’ye vardığında artık hiçbir esneklik kalmaz ve kauçuk ebonit denen kırılgan katı bir maddeye dönüşür.
Sentetik Kauçuk Nedir?
Sentetik kauçuk, kükürtle işlendiği zaman esneklik kazanan büyük moleküllü maddelerdir.Doğal kauçuk gibi, bu polimerler de özel biçim ve simetri gösteren esnek uzun molekül zincirlerinden oluşur. Bunların en önemlileri SBR simgesiyle gösterilen bütadyen ve stiren kopolimerleridir. Polibütadyen, poliizopren ve bütil de otomobil lastiği sanayinde çok kullanılan kauçuklardır.
Kauçuk Üretimi
1960 yılına kadar ön planda bulunan doğal kauçuk üretimi bu tarihten sonra yerini sentetik kauçuğa bırakmış durumdadır. Sovyetler Birliği dışında dünya sentetik kauçuk üretimi 7 milyon ton dolayındadır. Bunun üçte birini Amerika Birleşik Devletleri üretir. ABD’yi 1 milyon tonla Japonya izler. Sanayileşmiş Avrupa ülkelerinin de üretimleri Japonya’ya yakındır.Yalnız tropikal ülkelerde üretilebilen doğal kauçuk ise yılda 3.5 milyon ton dolayındadır ve bunun büyük bir miktarı Güneydoğu Asya ülkelerince üretilir (Malaysiya 1.5 milyon ton).
Kauçuk Çeşitleri ve Özellikleri
Kauçuk sanayicileri ve üreticileri hammadeleri veya yarı işlenmiş maddeleri kullanıma hazır hale getirirken, müşterilerin istekleri doğrultusunda kauçuk çeşitlerinden mamüle uygun olan hammaddeyi ve kimyasal bileşimleri kullanılırlar.
Aşağıda yer alan listede sizlere kısaca kauçuk çeşitleri ve özellikleri hakkında bilgiler sunacağız;
Silikon Kauçuk
(MQ, VMQ, PVMQ)
-60° C ile 200° C sıcaklıklar arasında kullanılmaktadır. Aralıklı olarak 250° C’ye kadar dayanıklılık kapasitesi vardır. Başlıca kullanım alanları keçelerdir. Esneklik özelliği, hava direnci ve ozon dayanımı yüksek şekildedir. Yakıtlarda, EP katkılı yağlarda ve yüksek mekanik özellikler gerektiren uygulamalarda kullanımı önerilmemektedir.
Stiren Butadien Kauçuk
(SBR)
Glikol esaslı fren yağlarına, asit ve bazlara, alkole karşı dayanıklı ve dirençlidir. Bu malzeme -50° C ile 100° C arasında kullanılır. Yakıtlar ve petrol esaslı yağlara dayanıklı değildir ve kullanımı önerilmemektedir.
Tabii Kauçuk
(NR)
Kullanma sıcaklığı aralığı -60° C ile 90° C’dir. Ortam dayanımı yönünden Stiren Butadien (SBR) ile benzer özellikler göstermektedir. Yüksek esneklik ve mekanik özellikler gerektiren alanlarda ve yerlerde kullanılabilmektedir.
KAUÇUĞUN KULLANILDIĞI ALANLAR
Ağaç Ürünleri Sektörü
Ambalaj-Paketleme Sanayi
Aydınlatma Sektörü
Asansör -Vinç- Forklift Sektörü
Bahçe-Çiçek Sektörü
Basın Yayın Sektörü
Beton Santralleri
Bilim ve Teknoloji Sektörü
Boya Sanayi Sektörü
Çay Fabrikaları
Cam -Ayna Sanayi
Çimento Fabrikaları
Su sektörü
Damper-dorse-karoser imalat Sanayi
Denizcilik Sanayi
Deri Ürünleri ve Makinaları Sektörü
Eğitim Firmaları
Elektrik ve Üretim Santralleri Sektörü
Elektronik Sanayi Sektörü
Endüstriyel Makine Sanayi
Enerji-Güç Sektörü
Fuar- Organizasyon Sektörü
Gıda Sanayi Sektörü
Güvenlik Sektörü